Force Sell là gì? Cách Force Sell hoạt động như thế nào?

Trong bối cảnh thị trường chứng khoán liên tục sụt giảm, thanh khoản ở mức thấp nhất trong gần 2 năm qua và một số ngân hàng quyết định tăng lãi suất, nhiều nhà đầu tư rơi vào trạng thái force sell. Vậy thực chất force sell là gì? Hãy cùng CoinF0 tìm hiểu ngay sau đây.

Bạn đang xem bài viết: force sell là gì 

Force Sell là gì?

Trước khi hiểu Force Sell là gì, bạn cần hiểu một khái niệm khác, đó là tỷ lệ ký quỹ – nó là tỷ lệ giữa lượng tài sản nhà đầu tư thực sự bỏ ra và tổng lượng tài sản giao dịch (phần còn lại là được vay từ các công ty chứng khoán). 

Mỗi công ty chứng khoán sẽ quy định tỷ lệ ký quỹ tối thiểu (thường là 30%). Điều này đồng nghĩa với việc nhà đầu tư phải luôn duy trì quy mô tài sản để đảm bảo tỷ lệ trên.

Khi tỷ lệ ký quỹ thấp hơn mức tiêu chuẩn tối thiểu, công ty chứng khoán có quyền bán cổ phiếu của nhà đầu tư để tỷ lệ ký quỹ đạt mức quy định. Hiện tượng này gọi là Force Sell (Thanh lý bắt buộc). 

Tóm lại, Force Sell là tình trạng nhà đầu tư giảm tài sản nắm giữ quá mức dẫn đến mất kiểm soát, lúc này công ty chứng khoán sẽ can thiệp để hạn chế tỷ lệ rủi ro. 

Phân biệt khái niệm Force sell và Call margin

Một khái niệm khác liên quan đến  force sell là call margin. Nhiều nhà đầu tư thường nhầm lẫn giữa hai khái niệm này, tuy nhiên, lệnh call margin và lệnh  force sell là hai trường hợp khác nhau. 

Nói một cách đơn giản, call margin là hiện tượng tỷ lệ ký quỹ giảm xuống mức quy định (chưa đến mức buộc phải bán). Lúc này, công ty chứng khoán sẽ thông báo cho nhà đầu tư qua điện thoại, email, tin nhắn,… về việc có kế hoạch tăng tỷ lệ ký quỹ lên mức quy định. Nếu trong vòng 3 ngày nhà đầu tư không thực hiện, công ty chứng khoán sẽ bán chứng khoán để tăng mức ký quỹ. 

Cách Force Sell hoạt động như thế nào?

Force Sell hoạt động như sau:

• Tài khoản ở trạng thái bình thường trong các điều kiện sau: tỷ lệ ký quỹ >= ngưỡng duy trì. 
• Khi tài khoản được gọi là Call Margin: ngưỡng duy trì > tỷ lệ ký quỹ > = ngưỡng xử lý.
• Tài khoản Force Sell  trong các điều kiện sau: Tỷ lệ ký quỹ < Ngưỡng xử lý.

Một ví dụ cho chúng ta dễ hình dung như sau: 

Ông B mua 1.000 cổ phiếu ABC với tổng giá trị 100 triệu đồng. Trong đó, 50 triệu đồng là vốn tự có, 50 triệu đồng còn lại là vốn vay ký quỹ. Ngưỡng lưu giữ là 35% và ngưỡng xử lý là 30%. Giá cổ phiếu hiện tại là 100.000 đồng/cổ phiếu.

Sau một thời gian, giá cổ phiếu ABC giảm xuống còn 75.000 đồng/cổ phiếu. Điều này có nghĩa là tổng số tiền trong tài khoản chứng khoán của ông B là 75 triệu đồng, trong đó tiền gốc là 25 triệu đồng và tiền vay ký quỹ là 50 triệu đồng.

Khi đó tỷ lệ ký quỹ của tài khoản Ông B = (25/75) x 100 = 33% < 35%. Lúc này tài khoản chứng khoán của anh B sẽ có tên là Call Margin. Nếu giá cổ phiếu giảm xuống 70.000 đồng/cổ phiếu,

Lúc này tỷ lệ ký quỹ = (20/70) x 100 = 28,6% thì tài khoản của anh B sẽ bị Force sell.

Để tài khoản không còn call margin hoặc tệ hơn là Force Sell, anh B cần nạp thêm tiền vào tài khoản hoặc bán bớt cổ phiếu để đưa tỷ lệ ký quỹ về mức duy trì.

Ảnh hưởng của Force Sell là gì đối với thị trường chứng khoán

Hiện thị trường tiếp tục giảm sâu, lực cầu yếu, việc bán ra bị ép sẽ khiến thị trường chứng khoán “rơi” sâu hơn. Nhiều công ty chứng khoán tự động đặt khung giờ bán bắt buộc từ 10h đến 11h và 14h, nhiều nơi còn xử lý call margin trực tiếp từ khoảng thời gian khớp lệnh ATO.

Trong trường hợp lãi suất ngân hàng tăng và biến động nước ngoài trong chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang, nhiều cổ phiếu kém thanh khoản đã được bán với số lượng lớn để cứu các cổ phiếu khác. Tình huống Call margin chéo và Force sell chéo được hình thành. Cứ một cổ phiếu bị ảnh hưởng bởi tình trạng này, 1-2 cổ phiếu khác sẽ buộc phải bán chéo, rồi lan rộng dần, dẫn đến bán tháo trên diện rộng, khiến chỉ số sụp đổ nhanh chóng. Hơn nữa, thị trường rộng lớn hơn sau đó lao dốc không phanh. 

Bạn đang xem bài viết tại chuyên mục Phân tích kỹ thuật của coinF0, truy cập để xem thêm nhiều thông tin hữu ích nữa nhé

Làm thế nào để tránh bị tình trạng Force-sell

Việc sử dụng ký quỹ cũng là con dao hai lưỡi, ký quỹ sẽ giúp nhà đầu tư tối đa hóa lợi nhuận đầu tư khi cổ phiếu tăng mạnh, trong khi việc sử dụng ký quỹ không hiệu quả sẽ khiến nhà đầu tư thua lỗ nặng nề. Để tránh bị bán ép giá và sử dụng ký quỹ hiệu quả, nhà đầu tư cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

• Tiền ký quỹ chỉ nên được sử dụng nếu bạn là một người có kinh nghiệm. Các nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm không nên sử dụng nó.
• Ký quỹ chỉ áp dụng khi đầu tư vào các cổ phiếu có tính thanh khoản tốt hơn như cổ phiếu cơ bản và cổ phiếu blue chip. Nó không nên được sử dụng cho các cổ phiếu có lợi nhuận quá thấp.

• Nhà đầu tư khi sử dụng ký quỹ nên sử dụng một cách hợp lý để tạo một mức ký quỹ an toàn cho tài khoản, không để tài khoản rơi vào tình trạng bị mất vị thế khi thị trường chứng khoán biến động bất ngờ.
• Nhà đầu tư nên thiết lập quy trình của riêng mình khi đưa ra quyết định đầu tư:

+Định thời điểm thị trường

+Tạo một thư mục

+Phân tích kinh doanh

+Lựa chọn cổ phiếu

+Quản lý rủi ro

Tổng kết

Hy vọng bài viết này của CoinF0 có thể giúp các nhà đầu tư hiểu được tình trạng force sell là gì. Mong rằng với những chia sẻ trên đây giúp các nhà đầu tư hiểu những tiềm ẩn rủi ro và vận dụng một cách hợp lý và linh hoạt trong thị trường chứng khoán. Chúc các bạn thành công! 

Hạ Hạ

Trong đầu tư, những gì dễ dàng hiếm khi có lợi nhuận